Βάρβογλης, Μάριος

(Αθήνα 1885 – 1967). Έλληνας μουσουργός, καθηγητής μουσικής και μουσικοκριτικός. Καταγόμενος από γνωστή οικογένεια αγωνιστών του 1821, παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής με τον Νικηφόρο Λύτρα και το 1902 πήγε να σπουδάσει πολιτικές επιστήμες στο Παρίσι, όπου έμεινε, με μικρές διακοπές, 19 χρόνια σπουδάζοντας μουσική, συνθέτοντας, αλλά και ζώντας ταυτόχρονα την πνευματική ανησυχία και τον δημιουργικό οργασμό ενός καλλιτεχνικού κέντρου, όπως ήταν τότε το Παρίσι. Είναι γνωστό το θαυμάσιο Πορτρέτο του Μάριου (Le portrait de Mario) που εμπνεύστηκε ο Μοντιλιάνι από τον Β., όπως γνωστή είναι και η εγκαρδιότητα των σχέσεών του με διάσημες προσωπικότητες της εποχής του, όπως ο Ζαν Μορεάς, οι συνθέτες Βενσάν ντ’ Ιντί, που ήταν και δάσκαλος του, Μανσέ, Μορίς Ραβέλ, Έντγκαρ Βαρέζε και Φρανσίς Πουλένκ, ο πιανίστας Αλφρέντ Κορτό, ο χαράκτης Αχιλλέας Ουβρέ –που φιλοτέχνησε γι’ αυτόν πολλά χαρακτηριστικά σκίτσα– και πολλοί άλλοι. Στην Αθήνα ο Β. ξαναγύρισε το 1921, αρχίζοντας μια σταδιοδρομία που καλύπτει όχι μόνο τον τομέα της σύνθεσης, αλλά και της μουσικοπαιδαγωγικής (καθηγητής στο Ελληνικό Ωδείο, στη Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία κλπ.), της καλλιτεχνικής διεύθυνσης μουσικών ιδρυμάτων, όπως το Ελληνικό Ωδείο, και τέλος της μουσικής κριτικής, που την άσκησε για πολλά χρόνια στον Νουμά και στον Ελεύθερο Λόγο και στα τελευταία δώδεκα χρόνια της ζωής του στην εφημερίδα Τα Νέα. Ωστόσο, πάνω απ’ όλα ο Β. στάθηκε ο συνθέτης που χάρισε στην ελληνική μουσική μερικές σελίδες θαυμαστής απλότητας, φρεσκάδας και ειλικρίνειας. Γιατί, παρότι δεν αποτίναξε ποτέ του την επιρροή τόσο του Σεζάρ Φρανκ, όσο και της σχολής του γαλλικού ιμπρεσιονισμού, ο Β. κατάφερε να εμφυσήσει στο έργο του μια πνοή γνήσιας ελληνικότητας και να το προικίσει μ’ έναν τόνο απόλυτα προσωπικό, αβίαστο και πηγαίο. Ανάμεσα στα κυριότερα έργα του αναφέρονται η συμφωνική εισαγωγή ΑγίαΒαρβάρα, το μελόδραμα Απόγευμα της Αγάπης, το συμφωνικό ποίημα Πανηγύρι (1909), η Ποιμενική Σουίτα (1912) για ορχήστρα εγχόρδων, οι συμφωνικές αντιθέσεις Δάφνες καικυπαρίσσια –που ήταν το τελευταίο του έργο– καθώς και σειρά ολόκληρη από θεατρικές υποκρούσεις, όπως για τις τραγωδίες του Αισχύλου Αγαμέμνων (1932) και Πέρσες (1939), του Ευριπίδη Μήδεια (1945), για την κωμωδία του Αριστοφάνη Όρνιθες (1930) κλπ. Είχε τιμηθεί με το εθνικό Αριστείο Γραμμάτων (1923), με το βραβείο Τάκη Κανδηλώρου της Ακαδημίας Αθηνών (1937) και με κρατικό παράσημο (1965). Ο Μάριος Βάρβογλης, όπως τον απεικόνισε ο Μοντιλιάνι. Ο μουσουργός, καθηγητής μουσικής και μουσικοκριτικός Μάριος Βάρβογλης.